Poniższy artykuł jest owocem kilkuletniej pracy, a sam proces kompletowania materiałów zajął setki godzin. Dzięki tej pracy udało się udostępnić Państwu największe kompendium poświęcone piekarskiej policji z okresu II Rzeczpospolitej. Rzecz jasna, poniższy artykuł nie wyczerpuje tematu i wraz z przypływem nowych materiałów będzie uzupełniany. Temat Policji Województwa Śląskiego jest niezwykle ciekawy, a przy tym praktycznie zapomniany. Funkcjonariusze policji stanowili ład i porządek w trudnym okresie powstawania państwa polskiego z popiołów, kiedy wszechobecna bieda i nędza mieszkańców prowadziła na drogę występku i przestępstwa.
Rys historyczny
Podwaliny pod powstanie Policji Województwa Śląskiego ustanowiła Policja Plebiscytowa / Policja Górnego Śląska (APO) sformowana po II powstaniu śląskim. Wszystko dzięki Polskiemu Komitetowi Plebiscytowemu, któremu za cenę zakończenia drugiego powstania udało się uzyskać wiele ustępstw na rzecz Polaków. Policja Plebiscytowa zastąpiła niemiecką formację porządkową Sicherheitspolizei, oskarżaną o uciskanie ruchów polskich na Śląsku. Nowa służba działała na zasadzie parytetu. Liczba funkcjonariuszy polskojęzycznych była równa liczbie funkcjonariuszy niemieckich.
Policja Górnego Śląska miała za zadanie zapewnić ład i porządek podczas przygotowań i realizacji plebiscytu. Z chwilą wybuchu III powstania śląskiego, które wybuchło na fali niezadowolenia z wyniku plebiscytu, polscy funkcjonariusze zostali przeorganizowani w Żandarmerię Górnego Śląska. Pod koniec trwania tego zrywu, w obliczu ciężkiej sytuacji na froncie, zostali oni włączeni czynnie do walk. Funkcjonariusze ci stanowili dobrze wyszkolone i wyposażone jednostki bojowe, które wsławiły się podczas walk m.in. o górę św. Anny, Gogolin, Paruszowice, Grabówkę czy też Krasów.
Na mocy konstytucji Sejmu Ustawodawczego z dnia 15 lipca 1920 roku (Statut Organiczny Województwa Śląskiego) Śląsk otrzymał z rąk Państwa Polskiego status autonomii. Dzięki temu po podpisaniu traktatu w Genewie w czerwcu 1922 roku los Śląska spoczywał w rękach Ślązaków, z wyłączeniem polityki zagranicznej, sądownictwa, wojskowości i polityki celnej, która pozostała w kwestii Rządu Polskiego. Na mocy autonomii utworzono także Policję Województwa Śląskiego, która wbrew próbom wchłonięcia jej przez władzę centralną po przewrocie majowym pozostała autonomiczną jednostką podlegającą bezpośrednio Wojewodzie Śląskiemu.
Pierwszy zarys koncepcji Policji Województwa Śląskiego został stworzony w 1921 roku w sekcji bezpieczeństwa przy Naczelnej Radzie Ludowej w Bytomiu, którą kierował pułkownik Stanisław Młodnicki. Podstawę działalności oparto na ustawie o Policji Państwowej z 1919 roku, wprowadzając nieznaczne zmiany. Jedną z nich była inna nazwa (PWŚl.) oraz detale na umundurowaniu.
W celu zapewnienia w przyszłości bezpieczeństwa na terenie Śląska zaczęto werbować kandydatów do służby w Katowicach-Bogucicach. Duża część przyjętych funkcjonariuszy miała doświadczenie w byłych formacjach porządkowych (APO, żandarmeria, milicja czy Straż Gminna). Kierowano ich na szkolenia do Cieszyna oraz Torunia, a następnie na praktyki w Żandarmerii Wojskowej na Śląsku Cieszyńskim czy też do Policji Państwowej na terenie województwa kieleckiego. Funkcjonariusze ci stanowili zalążek Policji Województwa Śląskiego, która w czerwcu 1922 roku przejęła (po uroczystej defiladzie w Katowicach) z rąk Policji Państwowej sprawowanie ładu i porządku na terenie Śląska.
Pierwszym komendantem PWŚl. był pułkownik Stanisław Młodnicki, a jego następcami zostali inspektorzy: Leon Wróblewski, Adam Bronisław Kocur i Józef Żółtaszek.
Służba
Zakres działalności policji był szeroki. Jej podstawowe cele miały odniesienie do działań współczesnej Policji Państwowej. Ponadto przedwojenni funkcjonariusze kontrolowali i prowadzili wywiad instytucji, organizacji oraz przedsiębiorstw. Inwigilowali partie polityczne oraz zwalczali wszelkie przejawy komunizmu. Funkcjonariusze kontrolowali także wraz z funkcjonariuszami Straży Granicznej ruch oraz pas graniczny w miejscowościach leżących przy nowo powstałej granicy z Niemcami.
Niewątpliwym atutem służby w formacji policyjnej był wysoki autorytet wśród społeczeństwa oraz bezpieczeństwo stabilnej pracy. Służba była wyjątkowo ciężka i niebezpieczna. W ciągu 17 lat istnienia formacji zginęło na służbie ponad 20 funkcjonariuszy, a wielu innych zostało rannych.
Skromne zarobki kontrastowały z wysokimi wymaganiami i obowiązkami. Policjanci byli zobowiązani do chodzenia w mundurach nawet poza służbą, co sprawiało, że funkcjonariusze de facto bez przerwy stali na straży porządku. W związku z tym ich zachowanie zawsze musiało licować z honorem munduru i policji. Za wszelkie uchybienia i przewinienia czekały ich kary aresztu i zwolnienia dyscyplinarne.
Dużym problemem wśród funkcjonariuszy było nadużywanie alkoholu, co wynikało z ciągłego stresu i różnego rodzaju zagrożeń. W celu przeciwdziałania temu procederowi Komenda Główna nakazywała organizację i animację życia funkcjonariuszy oraz ich rodzin. Zakładano m.in. biblioteki i świetlice, a w obejściach placówek ogrody warzywne, królikarnie, a także – co dziś brzmi egzotycznie – hodowle jedwabników.
Mimo prób przeciwdziałania problemom funkcjonariusze często byli zwalniani dyscyplinarnie ze służby za swoje przewinienia. Działo się to najczęściej w latach 20. – w początkowym okresie kształtowania się tej służby.
Liczba funkcjonariuszy w Policji Województwa Śląskiego oscylowała w granicach 3 tysięcy. Przyjęcia w szeregi policji praktycznie ustały w 1924 roku. Związane to było m.in. z dużymi problemami finansowymi administracji, wywołanymi wielkim kryzysem gospodarczym w latach 30. Dopiero po odzyskaniu przez Polskę Zaolzia do policji napłynęła „świeża krew” potrzebna do obsadzenia placówek na tym terenie.
Materiały źródłowe
Plan mobilizacyjny na wypadek wojny przewidywał, że akta policyjne, z wyjątkiem niektórych rodzajów przeznaczonych do ewakuacji, mają być zniszczone. Z powodu nagłego wybuchu wojny i tempa nacierających wojsk niemieckich część z nich nie została zniszczona i wpadła w ręce okupantów. Jeszcze w czasie trwania wojny powróciły do katowickiego archiwum akta PWŚl. ewakuowane na Kresy Wschodnie. Po 1945 roku różnymi szlakami, m.in. z terenu Związku Sowieckiego, napłynęły kolejne partie materiałów, zebrane obecnie w Archiwum Państwowym w Katowicach w jeden zespół archiwalny pod nazwą: Policja Województwa Śląskiego [1911] 1922–1939.
Niestety akta z terenu Piekar Śląskich są dosyć skromne i dotyczą tylko posterunku w Piekarach Wielkich i komisariatu w Szarleju.
Na szczególną uwagę zasługuje jednostka zawierająca opis dzielnicy Szarlej. W teczce tej znajdują się takie dane jak: opis wszystkich nieruchomości, dane właścicieli, zarządców, a także opinie o ich mieszkańcach. W wykazach można znaleźć także spisy sklepów, szynków, instytucji, kin etc.
Pozostając jeszcze przy szarlejskich zasobach, warto odnotować fakt istnienia księgi wydarzeń z okresu I–V 1935 roku oraz X 1938–VII 1939 roku, a także telefonogramów wykonanych na przełomie 1925 i 1926 roku. Teczką równie ciekawą, uświadamiającą nam problematykę przemytnictwa na terenie naszego miasta, jest jednostka zawierająca wykazy osób trudniących się tym procederem.
W zachowanym zasobie posterunku Piekar Wielkich wartą wymienienia jest teczka Księgi wypadków z lat 1925–1927. Zawiera ona opis spraw, które zostały podjęte przez piekarskich funkcjonariuszy. Przekrój śledztw jest szeroki. W teczce można znaleźć opisy kradzieży, napadów, samobójstw, a także nieszczęśliwych wypadków, które wydarzyły się na przestrzeni dwóch lat na terenie ówczesnej gminy Piekary Wielkie.
Dużym uzupełnieniem materiałów, na którym oparty jest poniższy artykuł, są teczki ogólne znajdujące się w zespole 38. Wykazy osobowe poszczególnych placówek zostały sporządzone na zachowanych praktycznie w całości rozkazach Komendy Głównej w Katowicach. Także teczki osobowe, które zostały zachowane w sposób wybiórczy, przedstawiają wysoką wartość merytoryczną.
Zespół nr 38 katowickiego archiwum nie jest jedyną skarbnicą wiedzy. W katowickim archiwum udało się także zlokalizować teczki piekarskich funkcjonariuszy w zespole Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach. Choć zasób posiada olbrzymie braki, to trafiają się kompletne teczki pracownicze zawierające wszystkie informacje o służbie i życiu policjantów.
Archiwum w Katowicach to nie jedyne miejsce, gdzie można znaleźć informacje o policjantach służących na terenie naszego miasta. Także w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie znajdują się poświęcone im materiały. Pomijając teczki służby wojskowej, dosyć często udaje się zlokalizować i pozyskać teczki odznaczeniowe (Krzyża Walecznych, Virtuti Militari, Krzyża oraz Medalu Niepodległości) zawierające m.in. życiorysy piekarskich stróżów prawa.
Wszystkie dostępne i cudem ocalone materiały tworzą niesamowicie ciekawą historię, która tworzyła się na przestrzeni 17 lat istnienia formacji na terenie naszego miasta.
Piekarskie placówki Policji Województwa Śląskiego
Struktura Policji Województwa Śląskiego składała się z komend, komisariatów i posterunków podlegających Komendzie Głównej Policji w Katowicach.
Na terytorium obecnych Piekar Śląskich w 1922 roku znajdowały się następujące placówki:
Podlegające Komendzie Policji w Świętochłowicach
- Komisariat w Szarleju
- Posterunek Piekary Wielkie
- Posterunek Brzeziny Śląskie
- Posterunek Brzozowice
- Posterunek Kamień
- Posterunek Dąbrówka Wielka
Podlegające Komendzie Policji w Tarnowskich Górach
- Posterunek Kozłowa Góra
{phocamaps view=map|id=67}
Z biegiem lat i zmian administracyjnych struktura placówek ulegała modyfikacjom, które zostały nakreślone w opisach placówek.
W marcu 1939 roku zlikwidowano powiat świętochłowicki i zmieniono podział administracyjny. Piekary Śląskie wraz z pozostałymi ówczesnymi gminami, które wchodzą dziś w skład naszego miasta, zostały włączone do powiatu tarnogórskiego. Ten sam podział wprowadzono w PWŚl. i od kwietnia 1939 roku piekarskie placówki zostały włączone pod komendę w Tarnowskich Górach.
Posterunek Dąbrówka Wielka
Działalność posterunku, w oparciu o zebraną dokumentację, szacuje się na lata 1922–1939. Istniała przynajmniej jedna lokalizacja posterunku. Placówka ta zlokalizowana była w istniejącym do dziś budynku przy ul. Przyjaźni 116. Z pozyskanych informacji wynika, że dom był wynajmowany od prywatnych osób. Budynek został odrestaurowany i jest zamieszkany do dziś. Obsada posterunku wahała się na przestrzeni lat od czterech do sześciu funkcjonariuszy.
Posterunek w Dąbrówce Wielkiej
Obsada posterunku
Starszy Przodownik |
Barteczko Brunon |
Urodzony 05.02.1899 w Głużynie w powiecie Rybnickim, odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Zasługi za Dzielność. Na służbie w Dąbrówce Wielkiej jako komendant w latach 1935-1939. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Przodownik |
Granieczny Ignacy |
Urodzony 31.01.1897. Na służbie w Dąbrówce Wielkiej jako komendant w latach 1924-1935. |
Przodownik |
Kulik Augustyn |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w roku 1922-?. b/d |
Przodownik |
Nawrot Franciszek |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w roku 1922-?. b/d |
Przodownik |
Spruś Augustyn |
Urodzony 24.10.1882. Na służbie w Dąbrówce Wielkiej, jako komendant w latach 1923-1924. Zmarł 05.12.1935 |
Przodownik |
Stańco Józef |
Urodzony 15.03.1897 roku w Ciścu powiat Żywiecki. Służbę pełnił w latach 1922-1923 w posterunku w Dąbrówce Wielkiej, zmarł 26.07.1935 roku |
Starszy Posterunkowy |
Dolnicki Franciszek |
Urodzony 04.09.1897 w Rojcy, powiat Tarnowskie Góry. Odznaczony Mieczami Hallerowskimi. W Dąbrówce Wielkiej służył od 1935 do 1939 roku. |
Starszy Posterunkowy |
Fojcik Tomasz |
Urodzony 4.12.1888 w Szarleju. Odznaczony Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi. Służbę w Dąbrówce pełnił od 1927 do 1939 roku. |
Starszy Posterunkowy |
Joszko Józef |
Urodzony 03.07.1893 w Brzezinach Śląskich. Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w roku 1923-1934. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Konka Józef |
Urodzony 23.07.1889 w Czekanowie, pow. gliwicki. Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w roku 1922-1925. |
Starszy Posterunkowy |
Korzeniowski Marian |
Urodzony 14.08.1896 w Świętkowie, powiat Żnin, województwo Poznańskie. Służbę w Dąbrówce Wielkiej pełnił od 1922 do 1923 roku. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Starszy Posterunkowy |
Ludyga Tomasz |
Urodzony 17.12.1897r roku w Piekarach Wielkich. Na służbę w Dąbrówce Wielkiej w latach 1937-1938. Zginął 20.06.1941 w Oświęcimiu nr 6255 |
Starszy Posterunkowy |
Małkosz Józef |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w roku 1922, następnie zwolniony. |
Starszy Posterunkowy |
Piotrowski Ludwik |
Urodzony 08.08.1897 w Szopienicach. Służbę w Dąbrówce Wielkiej pełnił w latach 1925-1936. |
Starszy Posterunkowy |
Sroka Wilhelm |
Urodzony 27.06.1888 w Brzozowicach. Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w roku 1922-1927. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Steindor Karol |
Urodzony 04.11.1898 w Rozmierzu, powiat Wielkie Strzelce. Służbę w Dąbrówce Wielkiej pełnił w latach 1937-1938. |
Starszy Posterunkowy |
Tomanek Jan |
Urodzony 16.07.1898 w Rudzie, powiat Świętochłowicki. Odznaczony Medalem Pamiątkowym za Wojne 1918-1921. Na służbie w Dąbrówce Wielkiej od 1937 do 1938 roku. |
Starszy Posterunkowy |
Wesoły Roman |
Urodzony 09.08.1891 w Zabrzu. Na służbie w Dąbrówce Wielkiej od 1934 do 1939 roku. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Starszy Posterunkowy |
Wieczorek Leopold |
Urodzony 12.06.1890 w Bielszowicach. Odznaczony Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług oraz Medalem Niepodległości. Służbę w Dąbrówce pełnił od 1922 do 1923 roku. |
Posterunkowy |
Cypek Wojciech |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w latach 1924?-1925. b/d |
Posterunkowy |
Filipek Henryk |
Urodzony 23.10.1908 w Pawłowicach Śląskich, powiat Pszyński. Na służbie w Dąbrówce Wielkiej od 1935 do 1939 roku. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Posterunkowy |
Franiczek Ryszard |
Urodzony 04.10.1910 w Pazowie. Na służbie w Dąbrówce od 1934 do 1939 roku. |
Posterunkowy |
Gajdzik Wilhelm |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w roku 1922-?. b/d |
Posterunkowy |
Gerlich Karol |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w latach 1923-1925. b/d |
Posterunkowy |
Gracka Herman |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w latach 1923-1924, następnie wydalony ze służby. b/d |
Posterunkowy |
Janke Jan |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w latach 1924-?. b/d |
Posterunkowy |
Kaptur Paweł |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w roku 1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Kasperek Jerzy |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w latach 1937-1938. b/d |
Posterunkowy |
Kiosek Wojciech |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w roku 1922, następnie wydalony ze służby. |
Posterunkowy |
Koston Wilhelm |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w roku 1922-?. b/d |
Posterunkowy |
Kremiec Robert |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w roku 1922-?. b/d |
Posterunkowy |
Machura Józef |
Urodzony 27.08.1900 w Piekarach Wielkich. Odznaczony Mieczami Hallerowskimi. Na służbie w Dąbrówce Wielkiej od 1934 do 1935 roku. Zwolniony dyscyplinarnie w 1935 roku. |
Posterunkowy |
Markusik Leopold |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w latach 1922-1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Niewalda Jan |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w roku 1934. b/d |
Posterunkowy |
Pianka Władysław |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w latach 1934-1935. b/d |
Posterunkowy |
Płatek Jan |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w latach 1924?-1925. b/d |
Posterunkowy |
Sitek Robert |
Urodzony 14.10.1905 roku w Czyżowicach, powiat Rybnicki. W roku 1928 roku służbę pełnił w Piekarach Wielkich oraz w Szarleju. W roku 1934 służył w Dąbrówce Wielkiej |
Posterunkowy |
SławikJan |
Na służbie w Dąbrówce Wielkiej w latach 1922-1926. b/d |
Posterunkowy |
Walczybok Franciszek |
Urodzony 3.11.1898 w Godziętowach. Służbę w Dąbrówce Wielkiej pełnił w latach 1937-1938. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Posterunek Kozłowa Góra
Kozłowa Góra, wówczas wieś sąsiadująca z Piekarami, a dziś dzielnica miasta, miała swój posterunek. Działał on krótko w latach 1922–1923 i podlegał bezpośrednio komendzie w Tarnowskich Górach. Niestety nie jest znana jego dokładna lokalizacja. Obsada posterunku w chwili rozwiązania w 1923 roku liczyła czterech funkcjonariuszy. Posterunek zlikwidowano 28 marca 1923 roku na mocy Rozkazu nr 111/pkt 3. Rejon wsi Kozłowa Góra przeszedł pod ochronę posterunku w Starym Chechle.
Przodownik |
Śmiłowski Wawrzyniec |
Służbę jako komendant w Kozłowej Górze pełnił w latach 1922-1923. b/d. |
Starszy Posterunkowy |
Ploch Józef |
Służbę w Kozłowej Górze pełnił w roku 1922. b/d |
Posterunkowy |
Gromała Józef |
Służbę w Kozłowej Górze pełnił w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Palas Jan |
Służbę w Kozłowej Górze pełnił w roku 1922, następnie zwolniony na własną prośbę. b/d |
Posterunkowy |
Stręczek Władysław |
Służbę w Kozłowej Górze pełnił w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Strzelczyk Teodor |
Służbę w Kozłowej Górze pełnił w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Szewczyk Teodor |
Służbę w Kozłowej Górze pełnił w latach 1922-1923. b/d |
Posterunek Kamień
Swój Posterunek Policji Województwa Śląskiego posiadali także mieszkańcy Kamienia. Działał on w latach 1922–1926 w lokalu najprawdopodobniej wyznaczonym przez Gminę. 1 lipca 1926 roku, na mocy Rozkazu 756/pkt 3, posterunek w Kamieniu został zniesiony, a rejon wsi Kamień przeszedł pod posterunek w Brzozowicach. Kopalnia Andaluzja została włączona w rewir posterunku w Brzezinach Śląskich, a Dołki pod opiekę posterunku w Dąbrówce Wielkiej.
Posterunek w Kamieniu został na nowo utworzony w listopadzie 1929 roku. Nastąpiło to po likwidacji i przeniesieniu posterunku z Brzozowic do nowo wybudowanego gmachu ratusza w Kamieniu. Posterunek ten funkcjonował do września 1939 roku. Dzisiaj to miejsce jest siedzibą Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Piekarach Śląskich i znajduje się przy ul. bp. Nankera 103. W jednostce w Kamieniu służyć miało od czterech do ośmiu funkcjonariuszy.
Posterunek w Kamieniu
Obsada posterunku
Aspirant |
Borek Stanisław |
Urodzony 08.11.1896 w Radoszowych, powiat katowicki. Służbę jako komendant w Brzozowicach – Kamieniu pełnił w latach 1938-IX.1939 |
Starszy Przodownik |
Cyrnik Paweł |
Urodzony 12.01.1890 roku w Wielkich Lasowicach, powiat Olesno. Służbę w Kamieniu jako komendant pełnił w roku 1923 oraz w latach 1929-1934. |
Starszy Przodownik |
Kołodziejczyk Filip |
Urodzony 17.08.1898 w Adamowicach. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi - dwukrotnie, Medalem Niepodległości, Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług, Brązowy Medal za Długoletnią Służbę, Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości. Służbę w Kamieniu, jako zastępca komendanta posterunku, pełnił w latach 1924-1925. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Starszy Przodownik |
Kubica Piotr |
Na służbie w Kamieniu w roku 1924, następnie zwolniony na własną prośbę. b/d |
Starszy Przodownik |
Lis Franciszek |
Na służbie w Kamieniu w roku 1922, następnie wydalony. |
Starszy Przodownik |
Opuchlik Jakub |
Urodzony 15.07.1888 w Kamienicy, powiat Lubliniecki. Służbę w Brzozowicach - Kamieniu jako komendant pełnił w latach 1934-1938. |
Przodownik |
Buchalik Wiktor |
Urodzony 23.12.1896 roku w Zawiści, powiat Pszczyński. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi. Na Posterunku w Kamieniu od roku 1932 do 1939. |
Przodownik |
Figlus Paweł |
Urodzony 25.01.1886 w Piekarach Wielkich. Odznaczony Gwiazdą Górnośląską oraz Brązowym Krzyżem Zasługi. Służbę w Brzozowicach – Kamieniu pełnił w latach 1935-1939. |
Przodownik |
Żak Władysław |
Na służbie w Kamieniu, najprawdopodobniej jako komendant w latach 1922-1923. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Kuczaty Adolf |
Urodzony 8.05.1886 w Karwinie, pow. frysztacki. Służbę w Kamieniu, a następnie w Brzozowicach - Kamieniu pełnił w latach 1932-1939. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Starszy Posterunkowy |
Konowoł Michał |
Urodzony 28.09.18981 w Radzionkowie. Odznaczony Mieczami Hallerowskimi. Służbę w Kamieniu pełnił w roku 1926. |
Starszy Posterunkowy |
Flak Augustyn |
Urodzony 27.04.1895 w Szarleju. Na służbie w Kamieniu w latach 1929-1931. |
Starszy Posterunkowy |
Fojcik Tomasz |
Urodzony 04.12.1888 w Szarleju. Odznaczony Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług II klasy. Służbę w Kamieniu pełnił w latach 1922-1925 (służba konna) |
Starszy Posterunkowy |
Hajda Konstanty |
Urodzony 04.03.1882. B/d Na służbie w Kamieniu w latach 1922-1924. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Joszko Józef |
Urodzony 03.07.1893 w Brzezinach Śląskich. Na służbie w Brzozowicach – Kamieniu w latach 1936-?. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Ludyga Tomasz |
Urodzony 17.12.1897r roku w Piekarach Wielkich. Służbę w Kamieniu a następnie w Brzozowicach Kamieniu pełnił w latach 1928-1937 oraz 1938-1939 . Zginął 20.06.1941 w Oświęcimiu nr 6255 |
Starszy Posterunkowy |
Pabiaszczak Jan |
Urodzony 18.10.1900 w Kucharkach, powiat Pleszewski. Służbę pełnił w Kamieniu w roku 1924. |
Starszy Posterunkowy |
Pałka Feliks |
Na służbie w Kamieniu w roku 1923, następnie zwolniony na własną prośbę. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Rufert Adolf |
Urodzony 10.101895 w Czerwieńczycach. Odznaczony Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług; Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości. Na służbie w Brzozowicach w roku 1923-1924. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Steindor Karol |
Urodzony 04.11.1898 roku w Rozmierzu, powiat Strzelce Wielkie. Na służbie w Brzozowicach - Kamieniu w latach 1936-1937. |
Starszy Posterunkowy |
Bryś Augustyn |
Na służbie w Kamieniu w latach 1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Cyl Józef |
Na służbie w Kamieniu w latach 1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Dłuski Jan |
Urodzony 02.05.1901 w Tarnowicach, powiat Jasło. Na służbie w Kamieniu w roku 1925. Zmarł 12.08.1933 |
Posterunkowy |
Fras Andrzej |
Na służbie w Kamieniu w latach 1924-1926. b/d |
Posterunkowy |
Jaroń Augustyn |
Na służbie w Kamieniu w roku 1922, następnie zwolniony na własną prośbę. |
Posterunkowy |
Kwaśniewski Bolesław |
Urodzony 22.12.1898 roku w Dzierbotkach, powiat Turek. Na służbie w Kamieniu w roku 1931. |
Posterunkowy |
Mańka Robert |
Na służbie w Kamieniu w latach 1923-1926, następnie zwolniony na własną prośbę. b/d |
Posterunkowy |
Niedoba Rudolf |
Na służbie w Brzozowicach-Kamieniu w latach 1938-1939. b/d |
Posterunkowy |
Nowak Alfons |
b/d |
Posterunkowy |
Nowak Stanisław |
NA służbie w Brzozowicach-Kamieniu w latach 1931-1932. b/d |
Posterunkowy |
Pabiszczak Jan |
Na służbie w Kamieniu w latach 1924-?. b/d |
Posterunkowy |
Reichman Karol |
Na służbie w Kamieniu w roku 1923. b/d |
Posterunkowy |
Smaczny Alfons |
Na służbie w Kamieniu w latach 1922-1923? (służba konna). b/d |
Posterunkowy |
Standzina Józef |
Na służbie w Kamieniu w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Wiernik Marian |
Na służbie w Kamieniu w roku 1925, następnie wydalony ze służby. b/d |
Posterunek Brzozowice
Posterunek w Brzozowicach funkcjonował w latach 1922–1929. W ostatnim roku działalności przeniesiono go do nowo wybudowanego gmachu ratusza w Kamieniu. Brzozowicka jednostka znajdowała się przy dzisiejszej ul. I Armii Wojska Polskiego 23 i mieściła się w nieistniejącym już budynku Straży Pożarnej. Stan etatowy w latach 1922–1926 kształtował się na poziomie czterech funkcjonariuszy, a w latach, kiedy do placówki przeniesiono policjantów ze zlikwidowanego posterunku Kamień (1926–1929), stan ten powiększył się o dwóch funkcjonariuszy.
Posterunek w Brzozowicach
Obsada posterunku
Starszy Przodownik |
Bąk Paweł |
Urodzony 13.07.1895 roku w Radostowicach, powiat Pszczyna. Podwachmistrz w Policji Plebiscytowej - APO. Odznaczony Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług. Służbę jako Komendant pełnił w roku 1926. Zamordowany w Twerze w 1940 roku. Lista Katyńska nr 571 |
Starszy Przodownik |
Cyrnik Paweł |
Urodzony 12.01.1890 roku w Wielkich Lasowicach, powiat Olesno. Służbę w Brzozowicach pełnił w latach 1926-1929. |
Starszy Przodownik |
Stawinoga Urban |
Urodzony 22.05.1886 w Wieszowej, powiat bytomski. Służbę w Brzozowicach pełnił w latach 1922-1926. |
Przodownik |
Grabowski Maciej |
Urodzony 24.02.1887 w Zarwanicy, pow. podhajecki (obecnie Ukraina). Na służbie w Brzozowicach, jako komendant w latach 1922-1923. b/d |
Przodownik |
Kocybik Feliks |
Urodzony 30.05.1895 w Wieszowej, powiat bytomski. Odznaczony Gwiazdą Śląską; Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921; Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług. Służbę w Brzozowicach pełnił w roku 1922. |
Starszy Posterunkowy |
Flak Augustyn |
Urodzony 27.04.1895 roku w Szarleju. Służbę w Brzozowicach pełnił w latach 1924-1929 |
Starszy Posterunkowy |
Konowoł Michał |
Urodzony 28.09.18981 w Radzionkowie. Odznaczony Mieczami Hallerowskimi. Służbę w Brzozowicach pełnił w latach 1922-1928, z krótkim okresem przeniesienia do Kamienia w roku 1926. Od roku 1926 pełnił rolę zastępcy komendanta. |
Posterunkowy |
Kurzaczek Paweł |
Na służbie w Brzozowicach w roku 1922, następnie zwolniony na własną prośbę. |
Posterunkowy |
Paszek Augustyn |
Urodzony 13.09.1894 w Rudołtowicach, powiat Pszczyński. Służbę w Brzozowicach pełnił w latach 1924?-1926< |
Posterunkowy |
Sachs Paweł |
Na służbie w Brzozowicach w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Skrzydelski Tomasz |
Na służbie w Brzozowicach w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Stawko Józef |
b/d |
Posterunek Brzeziny Śląskie
Kolejną jednostką policji na terenie obecnych Piekar Śląskich był Posterunek Policji Województwa Śląskiego w Brzezinach Śląskich. Działał on w latach 1922–1939 w budynku Urzędu Gminy Brzeziny Śląskie, w dzisiejszej siedzibie Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji przy ul. Roździeńskiego 38. Posterunek zlokalizowany był w suterenie ratusza, do którego wchodziło się najprawdopodobniej bocznym wejściem od strony Straży Pożarnej. W latach 1924–1926 w jednostce służyło od dwunastu do piętnastu funkcjonariuszy.
Posterunek w Brzezinach Śląskich
Obsada posterunku
Starszy Przodownik |
Bąk Paweł |
Urodzony 13.07.1895 roku w Radostowicach, powiat Pszczyna. Podwachmistrz w Policji Plebiscytowej - APO. Odznaczony Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług. Służbę jako komendant pełnił w latach 1929-1939. Zamordowany w Twerze w 1940 roku. Lista Katyńska nr 571 |
Starszy Przodownik |
Cyrnik Paweł |
Urodzony 12.01.1890 roku w Wielkich Lasowicach, powiat Olesno. Służbę w Brzezinach Śląskich pełnił w roku 1923. |
Starszy Przodownik |
Górecki Wiktor |
Na służbie w Brzezinach Śląskich, jako komendant w latach >1923-1924. b/d |
Starszy Przodownik |
Kubica Piotr |
Urodzony 06.06.1897 w Zawadzie, powiat Pszczyna. Odznaczony Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi. Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1928-1939. |
Starszy Przodownik |
Petka Tomasz |
Służbę jako Komendant pełnił w latach 1922-?. b/d |
Przodownik |
Bednarz Alojzy |
Urodzony 22.04.1895 roku w Polskiej Lutynii, powiat frysztacki, Czechosłowacja. Odznaczony Odznaką za Obronę Śląska Cieszyńskiego 1919. Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach od roku 1925 do 1928. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Przodownik |
Grabowski Maciej |
Urodzony 24.02.1887 w Zarwanicy, pow. podhajecki (obecnie Ukraina). Na służbie, jako zastępca komendanta a następnie komendant, w Brzezinach Śląskich w roku 1924. b/d |
Przodownik |
Hok Alfons |
Urodzony 25.02.1893. Służbę w Brzezinach Śląskich pełnił w latach 1932-1937-1939. b/d |
Przodownik |
Hoła Franciszek |
Na służbie, jako komendant, w Brzezinach Śląskich w latach 1924-?. b/d |
Przodownik |
Matuszczyk Alojzy |
Urodzony 17.02.1898 roku w Niewiadomiu Górnym, powiat Rybnik. Odznaczony Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi (klasy I), Gwiazdą Górnego Śląska, Medalem Niepodległości. Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach od 1922 do 1923. |
Przodownik |
Rozbruj Jan |
b/d |
Starszy Posterunkowy |
Drużba Eugeniusz |
b/d |
Starszy Posterunkowy |
Flak Augustyn |
Urodzony 27.04.1895 roku w Szarleju. Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach od 1931 do 1939. |
Starszy Posterunkowy |
Gajda Wiktor |
Urodzony 18.10.1884 roku w Brzezinach Śląskich. Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach od 1922 do 1925. |
Starszy Posterunkowy |
Greinert Wiktor |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1933-1935. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Jaromin Józef |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach >1923<. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Niedziela Jan |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w roku 1928. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Ogaza Józef |
Urodzony 22.11.1896 roku w Kamieniu. Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1923- 1930. |
Starszy Posterunkowy |
Olesza Paweł |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1922-1923, następnie zwolniony. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Piecha Roman |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1923-1924, następnie zwolniony dyscyplinarnie. |
Starszy Posterunkowy |
Piotrowski Ludwik |
Urodzony 08.08.1897 w Szopienicach. Na służbie w Brzezinach Śląskich od 1922 do 1925 roku. |
Starszy Posterunkowy |
Ploch Józef |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1929-?. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Sieja Piotr |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1923-?. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Skrobiś Julian |
Urodzony 01.07.1892 w Szarleju. Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach od 1923 do 1929 oraz od 1934 do 1939. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Starszy Posterunkowy |
Szołtysik Józef, s. Adama |
Urodzony 15.03.1891 roku w Radzionkowie. Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1928-1930. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Starszy Posterunkowy |
Szweda Roman |
Urodzony 21.02.1897. Na służbie w Brzezinach Śląskich w roku 1933. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Starszy Posterunkowy |
Tomanek Franciszek |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1924-?. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Waduła Jan |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Babioch Jan |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1928-1930. b/d |
Posterunkowy |
Babisz Leon |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1928-1929. b/d |
Posterunkowy |
Baron Jan |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w roku 1923. b/d |
Posterunkowy |
Bogacki Piotr |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1930-1931. b/d |
Posterunkowy |
Broja Maksymilian |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w roku 1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Buchwald Augustyn |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Bujara Czesław |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Cajdr Wiktor |
b/d |
Posterunkowy |
Chowański Władysław |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Cipa Antoni |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w roku 1923, następnie zwolniony. |
Posterunkowy |
Cypek Wojciech |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w roku 1925. b/d |
Posterunkowy |
Duda Józef |
Urodzony 22.05.1914 w Darkowie, pow. frusztacki (Czechosłowacja). Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach >1923-1925. Zmarł 23.12.1925 roku. b/d |
Posterunkowy |
Gerlich Karol |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w roku 1925 oraz w latach 1927-1928. b/d |
Posterunkowy |
Gola Karol |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Grabowski Jan |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1927-1932-?. b/d |
Posterunkowy |
Grygier Szczepan |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w roku 1933. b/d |
Posterunkowy |
Kania Jan |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1924-1930. b/d |
Posterunkowy |
Kirszniok Paweł |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Kizidlok Teodor |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w roku 1924. b/d |
Posterunkowy |
Kocold Franciszek |
Urodzony 03.12.1882 w Królewskiej Hucie (Chorzów). Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach od 1922 do 1923. |
Posterunkowy |
Kołodziej Jan |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1923-1928. b/d |
Posterunkowy |
Krupa Bronisław |
Urodzony 13.12.1896 roku w Wierzchach, powiat świecki. Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach od 1930 do 1939. Odznaczony Krzyżem Walecznych; Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości; Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Posterunkowy |
Księżyk Sylwester |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1922-1924. b/d |
Posterunkowy |
Kurzak Emanuel |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1923-1924<. b/d |
Posterunkowy |
Kwaśniewski Bolesław |
Urodzony 22.12.1898 roku w Dzierbotkach, powiat Turek. Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach od 1928 do 1931. |
Posterunkowy |
Machura Józef |
Urodzony 27.08.1900 w Piekarach Wielkich. Odznaczony Mieczami Hallerowskimi. Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1927-1930. |
Posterunkowy |
Marczak Leon |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1924-?. b/d |
Posterunkowy |
Matuszczyk Marian |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Matysik Paweł |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1923-1924. b/d |
Posterunkowy |
Mazurczak Michał |
Urodzony 29.09.1899 roku w Glinnie, powiat Poznań. Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach od 1930 do 1939. |
Posterunkowy |
Mosz Jerzy |
Urodzony 17.05.1905 w Królewskiej Hucie (Chorzów). Na służbie w Brzezinach Śląskich w roku 1933. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Posterunkowy |
Nowak Filip |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1930-1936. Zmarł 26.03.1937 b/d |
Posterunkowy |
Orpich Franciszek |
Urodzony 16.11.1902 roku w Czeladzi. Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1925-1939. |
Posterunkowy |
Piwowarski Ryszard |
b/d |
Posterunkowy |
Płatek Jan |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 19251930. b/d |
Posterunkowy |
Pogoda Franciszek |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1923-1924, następnie zwolniony na własną prośbę. b/d |
Posterunkowy |
Porada Piotr |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1923?-1924. b/d |
Posterunkowy |
Pradela Juliusz |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1930-1938-?. b/d |
Posterunkowy |
Reichman Karol |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1925-?. b/d |
Posterunkowy |
Rożanka Jan |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1926-?. b/d |
Posterunkowy |
Rzepka Paweł |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1925-1939. b/d |
Posterunkowy |
Słaboń Wilhelm |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w roku 1923, następnie zwolniony. |
Posterunkowy |
Sobolewski Jan |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1925-?. b/d |
Posterunkowy |
Stankusz Emanuel |
Urodzony 25.12.1913 w Rychwałdzie, powiat frysztacki. Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach od 1938 do 1939. |
Posterunkowy |
Swoboda Ludwig |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w roku 1923-1928. b/d |
Posterunkowy |
Szewczyk Józef |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Szturc Jan |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w roku 1939. b/d |
Posterunkowy |
Wojnara Teodor |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w roku 1922, następnie zwolniony. |
Posterunkowy |
Zieliński Andrzej |
Na służbie w Brzezinach Śląskich w latach 1924-? b/d |
Posterunek Piekary Wielkie
Ówczesna gmina Piekary Wielkie także posiadała swoją placówkę PWŚl. Posterunek mieścił się w budynku szkoły powszechnej. Działanie w tym miejscu tak różnych instytucji powodowało wiele konfliktów pomiędzy nauczycielami i policjantami. Połączenie dwóch tak odmiennych placówek nie było dobrym rozwiązaniem. Pedagodzy, zresztą słusznie, uważali, że szkoła nie jest miejscem, w którym powinno się osadzać osoby zatrzymane czy też prowadzić przesłuchania. Budynek, który przetrwał do dziś, aktualnie jest siedzibą Młodzieżowego Domu Kultury nr 2.
Posterunek w Piekarach Wielkich funkcjonował w latach 1922–1928. Po jego likwidacji 22 listopada 1928 roku funkcjonariusze zostali przesunięci do komisariatu w Szarleju. Decyzja ta związana była z budową nowego gmachu tamtejszego komisariatu. W latach 1924–1926 w Posterunku Policji Województwa Śląskiego w Piekarach Wielkich służbę pełniło od pięciu do dziesięciu funkcjonariuszy.
Posterunek w Piekarach Śląskich
Obsada posterunku
Starszy Przodownik |
Cyrnik Paweł |
Urodzony 12.01.1890 roku w Wielkich Lasowicach, powiat Olesno. Służbę w Piekarach Wielkich pełnił w latach od 1922 do 1923. |
Starszy Przodownik |
Balwierz Karol |
Urodzony 22.01.1892 roku w Brzozowicach-Kamieniu. Służbę w Piekarach Wielkich pełnił jako komendant w latach 1925-1928. Kiedy to wraz z likwidacją posterunku Piekary Wielkie przeszedł do komisariatu w Szarleju, gdzie służył w latach 1929-1930. Zamordowany w Twerze (Zbrodnia Katyńska) |
Starszy Przodownik |
Mika Stanisław |
Na służbie w Piekarach Wielkich, jako komendant w roku 1922-1923<. b/d |
Starszy Przodownik |
Tomica Józef |
Na służbie w Piekarach Wielkich w roku 1922-1923. b/d |
Przodownik |
Murek Szymon |
Na służbie w Piekarach w latach 1922-1923<. b/d |
Przodownik |
Pietrek Jan |
Na służbie w Piekarach w latach 1922-1923<. b/d |
Przodownik |
Słodczyk Wincenty |
Urodzony 01.04.1890 w Wieszowej, pow. bytomski. Na służbie w Piekarach w latach 1922-1928. |
Przodownik |
Spruś Augustyn |
Urodzony 24.10.1882. Na służbie w Piekarach Wielkich jako komendant w latach 1924-1925. Zmarł 05.12.1935 b/d |
Przodownik |
Widera Augustyn |
Urodzony 18.03.1893 w Żyglinie. Służbę w Piekarach Wielkich pełnił w latach 1922-1928. |
Starszy Posterunkowy |
Dżiadżko Karol |
Urodzony 04.07.1886 w Górnikach, powiat bytomski. Służbę w Piekarach Wielkich pełnił w latach 1922-1928. Następnie od roku 1936 do 1939 w komisariacie Piekary Śląskie |
Posterunkowy |
Joszko Józef |
Urodzony 03.07.1893 w Brzezinach Śląskich. Na służbie w Piekarach Wielkich w roku 1922-1923 b/d |
Starszy Posterunkowy |
Nowak Paweł |
Na służbie w Piekarach Wielkich w latach 1922-1923. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Piechuła Emil |
Urodzony 17.04.1895 w Lubowicach, powiat raciborski. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim. Służbę w Piekarach Wielkich pełnił w latach 1924-1925. |
Starszy Posterunkowy |
Żemła Paweł |
Na służbie w Piekarach Wielkich w latach 1923-? b/d |
Posterunkowy |
Adamiec Ludwig |
b/d |
Posterunkowy |
Banduch Jan |
Na służbie w Piekarach Wielkich w latach 1922-1923. Następnie zwolniony. b/d |
Posterunkowy |
Dondera Józef |
Na służbie w Piekarach Wielkich w latach 1926-? b/d |
Posterunkowy |
Dyrda Jan |
Na służbie w Piekarach Wielkich w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Dzicher Emanuel |
Na służbie w Piekarach Wielkich w latach 1922-1923. Następnie zwolniony. b/d |
Posterunkowy |
Glanc Józef |
Na służbie w Piekarach Wielkich w roku 1922, 1923-? b/d |
Posterunkowy |
Góra Jan |
Na służbie w Piekarach Wielkich w roku 1922. Popełnił samobójstwo 31.12.1922 |
Posterunkowy |
Gryc Stefan |
Na służbie w Piekarach Wielkich w roku 1922. |
Posterunkowy |
Hołota Alojzy |
Na służbie w Piekarach Wielkich w roku 1922. |
Posterunkowy |
Kawka Wincenty |
Urodzony 22.01.1897. Na służbie w Piekarach Wielkich w roku 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Michalski Józef |
Urodzony 10.03.1892 w Grzybowicach, powiat bytomski. Odznaczony Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi II kl.. Służbę w Piekarach Wielkich pełnił w latach 1922-1923, następnie przeniesiony do Strzybnicy |
Posterunkowy |
Pietryga Józef |
Na służbie w Piekarach Wielkich w latach 1924-1928. b/d |
Posterunkowy |
Roder Adolf |
Na służbie w Piekarach Wielkich w latach 1922-1923. Następnie zwolniony. b/d |
Posterunkowy |
Sitek Robert |
Urodzony 04.10.1905 w Czyżowicach, powiat rybnicki. Służbę w Piekarach Wielkich pełnił w roku 1928, następnie przeniesiony do komisariatu w Szarleju, gdzie pełnił służbę w latach 1928-1932. Zamordowany w Twerze (Zbrodnia Katyńska) |
Posterunkowy |
Szkółka Jan |
b/d |
Posterunkowy |
Szpatek Teofil |
Na służbie w Piekarach Wielkich w roku 1922, następnie wydalony. |
Posterunkowy |
Świderski Emanuel |
b/d |
Posterunkowy |
Zemła Paweł |
Na służbie w Piekarach Wielkich w roku 1922-1923<. b/d |
Komisariat Szarlej / Piekary Śląskie
Komisariat w Szarleju był największą jednostką policyjną na terenie obecnych Piekar Śląskich. Pierwszą lokalizacją placówki był budynek mieszczący się przy dzisiejszej ul. Bytomskiej 77. Obiekt ten kilkanaście lat temu został zburzony, a na jego miejscu powstała siedziba banku oraz apteka. Z uwagi na nieprzystosowanie obiektu do potrzeb policji oraz na dużą kadrę zdecydowano o budowie większej siedziby. Nowy okazały gmach został wybudowany w latach 1928–1930 i znalazły się w nim (oprócz pomieszczeń służbowych) także mieszkania dla funkcjonariuszy oraz areszt. Do czasu budowy nowego gmachu policji używano aresztu znajdującego się w zabudowaniach obecnego probostwa kościoła Trójcy Przenajświętszej w Szarleju. Pierwotny areszt wybudowany był w czasach pruskiej administracji i w okresie dwudziestolecia międzywojennego nie nadawał się do użytkowania z powodu fatalnego stanu technicznego. Na mocy rozkazu nr 1509 z dnia 29 października 1935 roku komisariat w Szarleju zmienił nazwę na Komisariat Policji Województwa Śląskiego w Piekarach Śląskich. W latach 20. na etacie służyło około 30 funkcjonariuszy. Po przeniesieniu załogi z Piekar Wielkich stan etatowy zwiększył się o kolejnych 9 funkcjonariuszy.
Komisariat w Szarleju posiadał ekspozyturę w Urzędzie Celnym na przejściu granicznym Szarlej-Wschód. Funkcjonariusze, którzy tam stacjonowali, pełnili służbę graniczną, którą prowadzili razem ze Strażą Graniczną.
Pierwotny Komisariat w Szarleju
Nowy gmach komisariatu
Pierwotny areszt policyjny
Obsada Posterunku
Podkomisarz |
Szołtysek Józef |
Urodzony 05.03.1893, zm. 16.09.1956. Kierownik komisariatu w latach 1923-1930. b/d |
Aspirant |
Borek Stanisław |
Urodzony 8.11.1896 w Radoszowy, powiat katowicki. Kierownik komisariatu w latach 1922-1923, oraz jako zastępca kierownika komisariatu w latach 1930-1938 |
Aspirant |
Musialik Stanisław |
Kierownik komisariatu w latach 1930-1931. b/d |
Aspirant |
Straszek Alban |
Kierownik komisariatu w roku 1923. b/d |
Aspirant |
Świerkot Paweł |
Urodzony 10.09.1898 w Starej Wsi, pow. pszczyński. Służbę jako Kierownik komisariatu pełnił w latach 1932-1938. Odznaczony Medalem Niepodległości; Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług; Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921; Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości; Gwiazdą Górnośląską; Krzyżem Legionowym. Zamordowany w Twerze (Zbrodnia Katyńska). |
Starszy Przodownik |
Bąk Paweł |
Urodzony 13.07.1895 roku w Radostowicach, powiat Pszczyna. Podwachmistrz w Policji Plebiscytowej - APO. Odznaczony Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług. Służbę w Szarleju pełnił w latach 1926-1929. w Twerze (Zbrodnia Katyńska) |
Starszy Przodownik |
Balwierz Karol |
Urodzony 22.01.1892 roku w Brzozowicach-Kamieniu. Służbę w Szarleju pełnił w latach 1922-1925 (1922-1923 jako kierownik) oraz 1929-1930. Zamordowany w Twerze (Zbrodnia Katyńska). b/d |
Starszy Przodownik |
Golec Karol |
Urodzony 18.01.1908 w Załężu, powiat katowicki. Służbę jako kierownik komisariatu w Piekarach Śląskich pełnił od roku 1938 do 1939 |
Starszy Przodownik |
Kost Franciszek |
Urodzony 10.09.1886 w Kamionce. Służbę w Szarleju pełnił w latach 1922-1923. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Niepodległości. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Starszy Przodownik |
Lach Józef |
Urodzony 13.11.1897 w Karwinie, pow. frysztacki (Czechy). Służył w Oddziale Kontroli Granicznej w komisariacie szarlejskim w latach 1922-1927. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi. Zamordowany w Twerze (Zbrodnia Katyńska). |
Starszy Przodownik |
Opuchlik Jakub |
Urodzony 05.07.1888 w Kamienicy, powiat lubliniecki. .Służbę w Piekarach Śląskich pełnił w latach 1938-1939. |
Starszy Przodownik |
Spruś Augustyn |
Urodzony24.10.1882. Na służbie w Szarleju w roku 1925-1935. Zmarł 05.12.1935. b/d |
Starszy Przodownik |
Stawinoga Urban |
Urodzony 22.05.1886 w Wieszowej, powiat bytomski. Służbę w Szarleju, a następnie w Piekarach Śląskich, pełnił w latach 1926-1939. |
Przodownik |
Dajka Jan |
Na służbie w Szarleju w latach 1924-1926. b/d |
Przodownik |
Drynda Franciszek |
Na służbie w Szarleju w roku 1923-?. b/d |
Przodownik |
Figlus Paweł |
Urodzony 25.01.1886 w Piekarach Wielkich. Odznaczony Gwiazdą Górnośląską oraz Brązowym Krzyżem Zasługi. Służbę w Szarleju pełnił w latach 1923-1928 oraz 1931-1935. |
Przodownik |
Folwarczny Jan |
Urodzony 12.01.1890 w Suchej Średniej. Na służbie w Szarleju w roku 1926-1927. Zamordowany w Twerze (Zbrodnia Katyńska) |
Przodownik |
Głogowski Wincenty |
Na służbie w Szarleju w latach 1922?-1923<. b/d |
Przodownik |
Graca Jan |
Na służbie w Szarleju w latach 1929-1934-?. b/d |
Przodownik |
Halczka Franciszek |
Na służbie w Szarleju w roku 1923, następnie zwolniony dyscyplinarnie. b/d |
Przodownik |
Hok Alfons |
Urodzony 25.02.1893. Służbę w Szarleju pełnił w latach 1923-1932. b/d |
Przodownik |
Kamiński Wiktor |
Urodzony 15.08.1983 w Piasecznej, powiat Tarnowskie Góry. Służbę w Szarleju, a następnie w Piekarach Śląskich, pełnił w latach 1935-1939. |
Przodownik |
Kot Jan |
Urodzony 19.12.1897 w Wielkich Piekarach. Służbę w Szarleju jako komendant sekcji pełnił w latach 1925-1932. b/d |
Przodownik |
Ludyga Jan |
Urodzony 29.07.1994 w Józefce. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Walecznych z jednym okuciem. Na służbie w Szarleju (prawdopodobnie posterunek graniczny) w latach 1922?-1923. b/d |
Przodownik |
Murek Szymon |
Na służbie w Szarleju w latach ?-1932-1936-?. b/d |
Przodownik |
Pałaszyński Norbert |
Na służbie w Szarleju w latach 1928-1935. b/d |
Przodownik |
Piątek Karol |
Na służbie w Szarleju w roku 1923. b/d |
Przodownik |
Pietrek Jan |
Na służbie w Szarleju w latach ?-1932-1939. b/d |
Przodownik |
Pyka Józef |
Na służbie w Szarleju w latach 1929-1933. b/d |
Przodownik |
Rufert Adolf |
Urodzony 10.101895 w Czerwieńczycach. Odznaczony Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług; Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921, Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości. Służbę w Szarleju pełnił w roku 1922- b/d |
Przodownik |
Słodczyk Wincenty |
Urodzony 01.04.1890 w Wieszowej, pow. bytomski. Na służbie w Szarleju w latach 1928-1939. |
Przodownik |
Widera Augustyn |
Urodzony 18.03.1893 w Żyglinie. Służbę w Szarleju, a następnie w Piekarach Śląskich, pełnił w latach 1928-1939. |
Starszy Posterunkowy |
Anlich Józef |
Na służbie w Szarleju w latach 1922-?. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Bączkiewicz Augustyn |
Urodzony 11.12.1889 w Radzionkowie. Służbę w Szarleju pełnił w roku 1923. |
Posterunkowy |
Bruner Henryk |
Urodzony 01.10.1897. Na służbie w Szarleju w latach >1923-1939, następnie zwolniony dyscyplinarnie. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Ceglarek Alojzy |
Na służbie w Szarleju jako wywiadowca w latach 1923-1924. Następnie jako funkcjonariusz służby mundurowej w latach 1924-1925.Zwolniony dyscyplinarnie. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Czajkowski Kazimierz |
Urodzony 25.02.1900 w Kościelcu, powiat Inowrocław. Służbę w Szarleju, a następnie w Piekarach Śląskich, pełnił w latach 1924-1939. Zamordowany w Twerze (Zbrodnia Katyńska) |
Starszy Posterunkowy |
Dżiadżko Karol |
Urodzony 04.07.1886 w Górnikach, powiat bytomski. Służbę w Szarleju a następnie w Piekarach Śląskich pełnił w latach 1928-1939. |
Starszy Posterunkowy |
Fojcik Tomasz |
Urodzony 04.12.1888 w Szarleju. Odznaczony Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług II klasy. Służbę w Szarleju pełnił w latach 1925-1927. |
Starszy Posterunkowy |
Gotfryd Czesław |
Urodzony 19.01.1900 w Szczerzynach, powiat Jasło. Służbę w Szarleju pełnił w roku 1925-1926. |
Starszy Posterunkowy |
Hajda Konstanty |
Urodzony 04.03.1882. Na służbie w Szarleju w latach 1924-1930.Zmarł 22.12.1930 roku. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Hanusek Franciszek |
Na służbie w Szarleju w latach 1924-?. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Kania Franciszek |
Urodzony 10.09.1897 w Ruptawie, powiat rybnicki. Służbę w Szarleju pełnił w roku 1926-1927. |
Posterunkowy |
Kawka Wincenty |
Na służbie w Szarleju w latach 1923-?, oraz w Piekarach Śląskich w latach 1937-?. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Konka Józef |
Urodzony 23.07.1889 w Czekanowie, pow. gliwicki. Na służbie w Szarleju w latach 1927-1928. |
Starszy Posterunkowy |
Konowoł Michał |
Urodzony 28.09.18981 w Radzionkowie. Odznaczony Mieczami Hallerowskimi. Służbę w Szarleju, a następnie w Piekarach Śląskich, pełnił w latach 1928-1939. |
Starszy Posterunkowy |
Korfanty Józef |
Urodzony 18.11.1897 w Piekarach Wielkich. Służbę w Szarleju pełnił w roku 1923-1930. |
Starszy Posterunkowy |
Krzosak Alojzy |
Urodzony 14.02.1897 w Bińkowicach. Służbę w Szarleju a następnie w Piekarach Śląskich pełnił od 1922 do 1939. Zamordowany w Twerze (Zbrodnia Katyńska) |
Starszy Posterunkowy |
Kubista Wilhelm |
Urodzony 28.11.1895. Na służbie w Szarleju w latach 1923-1928 oraz ?-1932-?. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Kuźnik Augustyn |
Urodzony 04.02.1882 w Porębie, powiat zabrzański. Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi, Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług, Medalem Niepodległości. Służbę w Szarleju pełnił w roku 1925-1926. |
Starszy Posterunkowy |
Leśnik Wiktor |
Urodzony 24.07.1914 w Tychach. Służbę w Piekarach Śląskich pełnił w latach 1937-1939. Zamordowany w Twerze (Zbrodnia Katyńska) |
Starszy Posterunkowy |
Ludyga Tomasz |
Urodzony 17.12.1897r roku w Piekarach Wielkich. Służbę w Szarleju pełnił w latach ?-1923<? oraz w 1925-1928. Zginął 20.06.1941 w Oświęcimiu nr 6255 |
Starszy Posterunkowy |
Murek Szymon |
Na służbie w Szarleju w roku 1923-1936-?. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Mzyk Szczepan |
Na służbie w Szarleju w roku 1923-?. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Ogaza Józef |
Urodzony 22.11.1886 w Kamieniu. Służbę w Szarleju, a następnie w Piekarach Śląskich, pełnił w latach 1930-1939. |
Starszy Posterunkowy |
Otparlik Józef |
Urodzony 18.03.1895 w Chropaczowie, powiat świętochłowicki. Odznaczony Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości; Krzyżem Walecznych; Odznaką pamiątkową 10-lecia Policji Województwa Śląskiego; Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921; Śląskim Krzyżem Powstańczym. Na służbie w Szarleju w latach 1927-1939. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Paczkowski Antoni |
Na służbie w Szarleju w latach 1924-1937-?. W roku 1929 w charakterze śledczego. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Pauch Franciszek |
Urodzony 30.03.1897 w Sączkowie, powiat Śmigiel Poznański. Służbę w Piekarach Śląskich pełnił od roku 1937 do 1938. |
Starszy Posterunkowy |
Pawłowski Maciej |
Na służbie w Szarleju w roku 1922. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Spałek Wincenty |
Na służbie w Szarleju w latach 1923-1932-?. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Sroka Wilhelm |
Urodzony 27.06.1888 w Brzozowicach. Na służbie w Szarleju w latach 1927-1929. b/d |
Starszy Posterunkowy |
Szeląg Jan |
Urodzony.19.06.1901 w Roździeniu, powiat katowicki. Odznaczony Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921; Mieczami Hallerowskimi; Medalem Niepodległości. Służbę w Szarleju, pełnił w latach 1922-1923. |
Starszy Posterunkowy |
Szołtysik Józef, s. Adama |
Urodzony 15.03.1891 roku w Radzionkowie. Na służbie w Szarleju w latach 1930-1937-?. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Starszy Posterunkowy |
Szweda Roman |
Urodzony 21.02.1897. Na służbie w Szarleju w latach 1927-?. Zamordowany w Twerze (Katyń) |
Starszy Posterunkowy |
Woźniak Jan |
Urodzony 30.11.1900 w Krępie, powiat ostrowski. Służbę w Szarleju, a następnie w Piekarach Śląskich pełnił w latach 1927-1939 |
Starszy Posterunkowy |
Zając Ignacy |
b/d |
Posterunkowy |
Aulich Józef |
Na służbie w Szarleju w latach 1922-1923, następnie zwolniony. b/d |
Posterunkowy |
Barczyński Wincent |
Urodzony 11.11.1886. Na służbie w Szarleju w latach 1930-1936, następnie zwolniony. B/d |
Posterunkowy |
Baron Jan |
Na służbie w Szarleju w latach 1923-?. b/d |
|
Belżyk Teodor |
Na służbie w Piekarach Śląskich w latach 1938-1939, następnie zwolniony. b/d |
Posterunkowy |
Brysz Augustyn |
Na służbie w Szarleju (prawdopodobnie posterunek graniczny) w latach 1922?-1923. b/d |
Posterunkowy |
Cachel Eugeniusz |
Urodzony 21.07.1914 w Dąbrowie, powiat frysztacki. Służbę w Piekarach Śląskich pełnił od roku 1938 do 1939. |
Posterunkowy |
Cierniak Franciszek |
Urodzony 19.09.1900 w Kotlinie, powiat Jarocin. Służbę w Szarleju, a następnie w Piekarach Śląskich, pełnił w latach 1925-1926 oraz 1927-1939. |
Posterunkowy |
Czerwiński Augustyn |
Na służbie w Szarleju w roku 1927. b/d |
Posterunkowy |
Czopa Jerzy |
Urodzony 02.06.1905 w Roździeniu, powiat katowicki. Służbę w Szarleju pełnił w roku 1930-1931. |
Posterunkowy |
Czypionka Franciszek |
Urodzony 09.12.1889. Na służbie w Szarleju w roku 1922-1924?. b/d |
Posterunkowy |
Dajka Alfred |
Na służbie w Piekarach Śląskich w latach ?-1938. b/d |
Posterunkowy |
Działach Antoni |
Na służbie w Szarleju w latach 1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Dziembała Jan |
Na służbie w Szarleju w roku 1922, następnie zwolniony dyscyplinarnie. b/d |
Posterunkowy |
Franiel Jan |
Na służbie w Szarleju (posterunek graniczny) w roku 1923, następnie zwolniony. b/d |
Posterunkowy |
Gad Józef |
Na służbie w Szarleju w latach 1923-1924 oraz w roku 1928?. b/d |
Posterunkowy |
Grzegorczyk Roman |
Na służbie w Szarleju w latach 1922-?. b/d |
Posterunkowy |
Gola Karol |
Na służbie w Szarleju w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Groborz Stanisław |
Na służbie w Szarleju w latach 1928?-1931. b/d |
Posterunkowy |
Gulba Józef |
Urodzony 12.03.1900 w Piekarach Wielkich. Na służbie w Szarleju w latach 1923-1925. |
Posterunkowy |
Gurowiec Feliks |
Na służbie w Szarleju w roku 1923, następnie zwolniony na własną prośbę. b/d |
Posterunkowy |
Hojka Sylwester |
Na służbie w Szarleju w latach 1930-1931. b/d |
Posterunkowy |
Jańczyk Jan |
Na służbie w Szarleju (prawdopodobnie posterunek graniczny) w latach 1922?-1923. b/d |
Posterunkowy |
Jesionka Ignacy |
Na służbie w Szarleju (prawdopodobnie posterunek graniczny) w latach 1922?-1923, następnie zwolniony na własną prośbę. b/d |
Posterunkowy |
Kałuża Piotr |
Na służbie w Szarleju w latach 1922-1923, następnie zwolniony dyscyplinarnie. b/d |
Posterunkowy |
Karas Józef |
Na służbie w Szarleju w roku 1923, następnie zwolniony dyscyplinarnie. b/d |
Posterunkowy |
Koczy Ludwig |
Na służbie w Szarleju w latach 1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Kołodziej Jan |
Na służbie w Szarleju (prawdopodobnie posterunek graniczny) w latach 1922?-1923. b/d |
Posterunkowy |
Kondrela Jan |
Na służbie w Piekarach Śląskich w latach 1938-1939. b/d |
Posterunkowy |
Korbel Józef |
Na służbie w Szarleju jako wywiadowca w latach 1923-1924 oraz 1928-1934-?. b/d |
Posterunkowy |
Kornas Alojzy |
Na służbie w Piekarach Śląskich w latach ?-1939. b/d |
Posterunkowy |
Kozłowski Ludwig |
Na służbie w Szarleju (prawdopodobnie posterunek graniczny) w latach 1922?-1923<. b/d |
Posterunkowy |
Krawczyk Jan |
Na służbie w Szarleju w roku 1923. b/d |
Posterunkowy |
Kusia Jan |
Na służbie w Szarleju w latach ?-1932-?. b/d |
Posterunkowy |
Kwapiś Jan |
Na służbie w Szarleju w roku 1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Langer Szczepan |
Na służbie w Szarleju jako wywiadowca w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Latuszek Antoni |
Na służbie w Szarleju (prawdopodobnie posterunek graniczny) w latach 1922?-1923, następnie zwolniony dyscyplinarnie. b/d |
Posterunkowy |
Lipa Emil |
Na służbie w Szarleju w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Łuczak Wojciech |
Na służbie w Szarleju w latach 1928-?. b/d |
Posterunkowy |
Mandla Jan |
Na służbie w Szarleju w latach 1925-1926, następnie zwolniony. b/d |
Posterunkowy |
Mantla Szczepan |
Na służbie w Szarleju w roku 1927-?. b/d |
Posterunkowy |
Matysik Paweł |
Na służbie w Szarleju w latach 1922,1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Mazurczak Michał |
Urodzony 29.09.1899 roku w Glinnie, powiat Poznań. Na służbie w Szarleju w latach 1925-1930. |
Posterunkowy |
Mendera Konrad |
Urodzony 24.11.1912 w Brzeczkowicach, pow. katowicki. Na służbie w Piekarach Śląskich w latach 1937-1939. |
Posterunkowy |
Morawiak Leon |
Na służbie w Szarleju w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Morawiec Michał |
Urodzony 26.05.1902 w Zawierciu. Odznaczony Medalem za Długoletnią Służbę. Na służbie w Szarleju w latach 1925-1926. Zamordowany w Twerze (Zbrodnia Katyńska) |
Posterunkowy |
Musiolik Wilhelm |
Na służbie w Szarleju w latach 1925-?. b/d |
Posterunkowy |
Niewalda Jan |
Na służbie w Szarleju w latach 1930-1931. b/d |
Posterunkowy |
Nowak Franciszek |
Na służbie w Szarleju w latach 1925-1928 oraz 1929-?. b/d |
Posterunkowy |
Ochojski Ernest |
Na służbie w Piekarach Śląskich w roku 1939. b/d |
Posterunkowy |
Operchalski Paweł |
Na służbie w Szarleju w latach 1922,1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Osoba Augustyn |
Na służbie w Szarleju w roku 1922-?. b/d |
Posterunkowy |
Otrząska Stanisław |
Na służbie w Szarleju w roku 1922-1923, następnie zwolniony na własną prośbę. b/d |
Posterunkowy |
Pianka Władysław |
Na służbie w Piekarach Śląskich w latach 1936-1938. b/d |
Posterunkowy |
Pietryga Jan |
Na służbie w Szarleju w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Pietryga Józef |
Na służbie w Szarleju w latach 1928-?. b/d |
Posterunkowy |
Pięta Józef |
Urodzony 09.11.1893 w Królewskiej Hucie (Chorzów). Na służbie w Szarleju w latach 1932-?. |
Posterunkowy |
Pluta Karol |
Na służbie w Szarleju w roku 1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Porada Piotr |
Na służbie w Szarleju w roku 1922?-1923? Oraz >1928<. b/d |
Posterunkowy |
Preger Wilhelm |
Na służbie w Szarleju w latach 1929-1939. b/d |
Posterunkowy |
Przybylski Piotr |
Na służbie w Szarleju w latach 1926-?. b/d |
Posterunkowy |
Reichmann Karol |
Na służbie w Szarleju w roku 1922, 1923-1925 oraz w roku 1927. b/d |
Posterunkowy |
Rożanka Jan |
Na służbie w Szarleju w latach 1927-1928. b/d |
Posterunkowy |
Rybok Marcin |
Na służbie w Szarleju (prawdopodobnie posterunek graniczny) w roku 1923, następnie zwolniony na własną prośbę. b/d |
Posterunkowy |
Sitek Robert |
Urodzony 04.10.1905 w Czyżowicach, powiat rybnicki. Służbę w Szarleju pełnił w latach 1928-1932. Zamordowany w Twerze (Zbrodnia Katyńska) |
Posterunkowy |
Skrzyniarz Antoni |
Urodzony 30.05.1901 w Dolczej Wielkiej, powiat mielecki. Odznaczony Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921. Służbę w Szarleju pełnił w latach 1925 – IX.1939 |
Posterunkowy |
Smaczny Alfons |
b/d |
Posterunkowy |
Smoleń Piotr |
Na służbie w Szarleju w latach 1923, następnie zwolniony dyscyplinarnie. b/d |
Posterunkowy |
Sroka Ludwik |
Na służbie w Szarleju w latach 1922,1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Swadek Karol |
Na służbie w Szarleju w latach 1922-1923. b/d |
Posterunkowy |
Szary Paweł |
Na służbie w Szarleju w roku 1928/ b/d |
Posterunkowy |
Szczęsny Wojciech |
Na służbie w Szarleju w latach 1925-?. b/d |
Posterunkowy |
Szeliga Jan |
Urodzony 31.05.1895 w Radzionkowie. Służbę w Szarleju, a następnie w Piekarach Śląskich, pełnił w latach 1924-1939 |
Posterunkowy |
Szmidt Maksymilian |
Na służbie w Szarleju w roku 1923-1926 oraz 1927-1929. b/d |
Posterunkowy |
Sznura Sylwester |
Na służbie w Szarleju (posterunek graniczny) w latach 1923-1924. b/d |
Posterunkowy |
Szolo Edward |
Na służbie w Szarleju w latach 1922,1923-?. b/d |
Posterunkowy |
Szwagiel Wiktor |
Urodzony 27.02.1898 w Lesku. Odznaczony Krzyżem Walecznych; Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921; Medalem za Długoletnią Służbę, oraz pośmiertnie Brązowym Krzyżem Zasługi. Zamordowany 14.08.1939 roku w Piekarach Śląskich. Służbę w Szarleju, a następnie w Piekarach Śląskich pełnił w latach 1924-1939 |
Posterunkowy |
Ślusarczyk Stanisław |
Na służbie w Szarleju w roku 1922, następnie wydalony. b/d |
Posterunkowy |
Toma Wilhelm |
Na służbie w Szarleju w latach 1923,1924,1925-?. b/d |
Posterunkowy |
Walczybok Franciszek |
Urodzony 3.11.1898 w Godziętowach. Służbę w Szarleju pełnił w latach 1928-1936, oraz prawdopodobnie w latach 1938-1939. Zamordowany w Twerze (Zbrodnia Katyńska) |
Posterunkowy |
Widerka Alfons |
Na służbie w Szarleju w roku 1922, następnie wydalony. |
Posterunkowy |
Zając Ignacy |
Na służbie w Szarleju w latach 1922-1923< . b/d |
Posterunkowy |
Zyta Stanisław |
Urodzony 07.05.1913 w Młynach, pow. wieluński. Na służbie w Piekarach Śląskich w roku 1939. b/d |
Starszy Woźny |
Bugdoł Józef |
Urodzony 14.09.1882 w Czernicy, powiat Rybnicki. Na służbie w Szarleju od roku 1930 do 1934. Zmarł 23.01.1934 roku |
Starszy Woźny |
Gerlich Karol |
Na służbie w Szarleju w latach 1928-1930. b/d |
Pomocnik Woźnego |
Franielczyk Grzegorz |
Na służbie w Piekarach Śląskich w roku 1939. b/d |
Epilog
Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, w sierpniu 1939 roku, formacje Policji Województwa Śląskiego na naszym terenie podjęły wraz z Wojskiem Polskim, Strażą Graniczną i Samoobroną Powstańczą ciężar walk z niemiecką formacją dywersyjną Sonderformation „Ebbinghaus”, potocznie zwaną Freikorpsem. 14 sierpnia 1939 roku z rąk dywersantów na terenie naszego miasta zginął posterunkowy Wiktor Szwagiel – ostatni zabity na służbie policjant w okresie pokoju II Rzeczpospolitej Polskiej. Po 20 sierpnia nasiliły się ataki dywersantów niemieckich, szczególnie w sąsiedztwie piekarskich kopalni.
W nocy z 2 na 3 września 1939 roku Policja Województwa Śląskiego otrzymała rozkaz wycofania się wraz z wojskiem na wschód. Od 11 września policja pełniła rolę Żandarmerii Wojskowej, wycofując się wraz z Wojskiem Polskim. Dla wielu śląskich funkcjonariuszy droga na wschód okazała się tą ostatnią. Dużą część kadry policyjnej wymordowali Sowieci w zbrodni katyńskiej. Funkcjonariusze, którzy pozostali na terenie niemieckiej strefy okupacyjnej, a którzy mieli dorobek powstańczy i plebiscytowy, musieli ukrywać się do zakończenia wojny. Ci, którzy wpadli w ręce Niemców, byli wysyłani do obozów pracy i obozów koncentracyjnych. Funkcjonariusze, którzy z kolei nie mieli przeszłości powstańczej, byli wcielani do Policji Polskiej Generalnego Gubernatorstwa. Ludzie ci często współpracowali ze strukturami polskiego podziemia niepodległościowego.
Po zakończeniu wojny garstka ocalonych była wcielana do powstającej Milicji Obywatelskiej w celu wyszkolenia nowych kadr. Po krótkim okresie służby byli zwalniani i szykanowani przez władzę PRL.
Źródła:
- Archiwum Państwowe w Katowicach - Zespół 38 PWŚl / w szczególności jednostki 1-10; 72-106
- Centralne Archiwum Wojskowe w Warszawie - Kolekcja akt personalnych i odznaczeniowych
- www.wikipedia.pl
Chciałbym złożyć podziękowania na ręcę Moniki Tomys za korektę tekstu (bez tabel osobowych). Wiem, że było to trudne zadanie :) Dziękuję także Darkowi Dobrzańskiemu. Opis posterunków oparty jest na jego tekście pochodzacym z naszej wspólnej książki pt. Wspomnienie Wiktora Szwagla oraz historia piekarskiej Policji.